Ծանոթ ու միաժամանակ անհայտ … Ռոլլինգ
ՖՈՏՈՌոլլինգը երբեմն կոչում են նաև սկեյտբորդ: Անգլերենից թարգմանաբար «roller» նշանակում է անվաչմուշկ, իսկ «skating»-ը նշանակում է չմուշկներով սահել, «board» նշանակում է տախտակ, այսինքն սկոյտբորդ նշանակում է «տախտակի վրա անվաչմուշկներով սահել»: Ռոլլինգի ժողովրդականությունը սկսել է աճել անցյալ դարի 80-ականներից՝ հիշեցնելով սերֆինգն իր աճող ժողովրդականությամբ: Հիշեցնենք, որ սերֆինգն ալիքների վրայով սահքն է, կամ ինչպես ասում են Հավայան տախտակների վրա սահքը:
Այնուամենայնիվ, ռոլլինգ սպորտաձևի արմատներն ավելի հին են քան սերֆինգինը և հետագայում նրա հիմքով ստեղծված սկեյբորդինգինը: Անվաչմուշկները հայտնվել են դեռ 18-րդ դարի վերջին, երբ որոշ մարդիկ սովորական չմուշկներին փայտե անվակներ են ամրացրել։ Հետագայում մետաղական առանցքակալների և պլաստիկ անվակների հայտնվելով հնարավոր դարձավ նույնիսկ մրցումներ անցկացնել անվաչմուշկների տարբեր տեսակներով: 1910 թվականից ի վեր անվաչմուշկներով վազորդները մրցել են հատուկ աշխարհի առաջնություններում՝ տղամարդիկ 500-ից 20000 մետր, կանայք՝ 500-ից 5000 մետր հեռավորության վրա: Անգլիայում 20-րդ դարի սկզբին հայտնվել է ռինկ-հոկեյը: Դա անվաչմուշկներով գնդակով հոկեյն է: Այդ խաղի Եվրոպայի առաջնություններն անցկացվում են դեռ 1926 թվականից, իսկ աշխարհի առաջնությունները սկսած 1936 թվականից։
1947 թվականից անցկացվում են անվաչմուշկային գեղասահքի աշխարհի առաջնություններ։ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմից հետո ԱՄՆ-ում սկսել են անցկացվել անվաչմուշկների վեցօրյա մրցավազքեր (աշխարհի առաջնություն 1949 թվականից)։ Այդ մրցույթում ամեն օր մասնակիցները կտրում են առնվազն 60 կմ ճանապարհ անցկացնելով մոտավորապես 50 մրցավազք ամբողջ շաբաթվա ընթացքում:
Անվաչմուշկների համար նաև հատուկ մարզադաշտեր են կառուցվում։ Սրնթաց սահքի մրցումներում մարզիկները մրցում են ոլորապտույտ ասֆալտե կամ բետոնե վազքուղիներով: Նրանք արագությամբ շատ չեն զիջում լեռնադահուկորդներին և սահնակասպորտին (80 կմ/ժ): Ռոլլինգ դերբին տեղի է ունենում բավականին կտրուկ 30 աստիճան թեքությամբ հատուկ վազքուղիների վրա։
Անվաչմուշկային սպորտի բոլոր տեսակները միավորված են Անվաչմուշկի միջազգային ֆեդերացիայում (FIRS): Այն Հիմնադրվել է 1924 թվականին Շվեյցարիայում։ Ենթադրվում է, որ Եվրոպայի, Ամերիկայի, Ավստրալիայի և Օվկիանիայի 33 երկրներում 1,5 միլիոն մարդ է զբաղվում ռոլլինգով։
Ռոլլինգը նաև օգտագործվում է դահուկորդների կողմից ամառային պայմաններում մարզվելու համար։ Այն հնարավորություն է տալիս ընդօրինակել դահուկավազքի տեխնիկան և օգնում է չկորցնել մարզական մարզավիճակը ամառվա ընթացքում:
Կ. Խաչիկյան